Church of England logo The Book of Common Prayer
United States England Scotland Wales Canada World


    Liber Precum Publicarum:
The Book of Common Prayer in Latin (1662)

 

Celebrandi Matrimonium.

Primum, denuntiationes de omnibus in Matrimonio conjungendis fiant in Ecclesia tribus Dominicis, aut Festis, in tempore Officii Divini, immediate ante Sententias ad Offertorium dicendis; Parocho more solito dicente,
 

The Form of Solemnization of Matrimony

FACIO denuntiationem Matrimonii inter M. de —— et N. de —— contrahendi. Si quis vestrum noverit causam aut justum impedimentum, propter quod isti sacrum Matrimonium contrahere non possint, id indicare debetis. Hæc est prima (secunda, aut tertia) interrogatio.

Et si personæ conjungendæ in diversis Parochiis habitent, in utraque fiant denuntiationes; et alter Parochus inter eos Matrimonium non celebret, nisi denuntiationum ter factarum fidem scriptam ab altero acceperit.

Die et tempore ad Matrimonium celebrandum constituto, personæ conjungendæ in Ecclesiam cum amicis et vicinis adveniant; et ibi una stantibus illis, viro a dextris, et muliere a sinistris, dicat Sacerdos,

DILECTISSIMI, convenimus huc coram Deo, et in facie populi hic congregati, ad conjungendum hunc virum et hanc mulierem in sacro Matrimonio; quod quidem honestus est vitæ status, a Deo in tempore innocentiæ hominis institutus, et mysterium conjunctionis Christi cum Ecclesia nobis significat. Quem sacrum statum, a Christo propria præsentia et initio signorum in Cana Galilææ ornatum et decoratum, et a beato Paulo tanquam honorabilem in omnibus commendatum, homines decet ingredi et suscipere non temere, leviter, vel petulanter, propter explendam carnalem libidinem, more brutorum quæ ratione carent, sed reverenter, prudenter, consulto, sobrie, et in timore Dei; ratione, uti par est, prius habita causarum ob quas institutum est Matrimonium.
    Primo, institutum est ad procreandos liberos, in timore et disciplina Domini, et ad laudem sancti Nominis ejus, educandos.
    Secundo, in remedium contra peccatum, et ad vitandam fornicationem; ut qui donum continentiæ non habeant matrimonium contrahant, et sese ut Christi corporis membra illibatos custodiant.
    Tertio, in mutuam societatem, auxilium, et solatium, quæ alter alteri præstare debet, tam in prosperis rebus quam in adversis.
    Quem in sacrum statum ut conjungantur, istæ personæ nunc adsunt. Igitur, si quis justam causam indicare possit, ob quam legitime conjungi non debeant, aut modo eloquatur, aut posthac in perpetuum de hoc sileat.

Præterea personas conjungendas sic alloquatur,

VOS jubeo et admoneo, qui. bus in tremendo die judicii, cum secreta omnium cordium revelabuntur, ratio reddenda est, ut si alter vestri quodvis noverit impedimentum quod Matrimonium inter vos legitime contrahendum prohibeat, modo confiteatur. Illud enim pro certo habere debetis, omnes qui aliter quam per Dei verbum concessum est conjunguntur non a Deo conjungi, et conjugium eorum non legitimum esse.

Quo die Matrimonii, si quis impedimentum aliquod proponere et affirmare voluerit, quod eis in Matrimonio secundum Dei Legem, et leges istius regni, conjungendis obsit, et se cum competentibus fidejussoribus vadem eis dare voluerit, aut saltem ad probandum quod proposuerit eam cautionem præstiterit, quæ quod impensæ in rem per conjungendos factum fuerit effecerit, tum differatur Matrimonii celebratio, quousque rei veritas cognoscatur.
 

Banns

Si nullum impedimentum propositum fuerit, dicat Parochus ad virum,

N. VIS habere hanc mulierem in tuam legitimam uxorem, ut cum ea vivas juxta Dei institutum in sacro statu Matrimonii? Vis eam diligere, consolari, honorare, et custodire sanam et infirmam, omnes alias dimittere, et illi soli adhærere, quamdiu vita utriusque vestrum duraverit?

Respondeat vir, Volo.

Item Sacerdos ad mulierem dicat,

N. VIS habere hunc virum in tuum legitimum maritum, ut cum eo vivas juxta Dei institutum in sacro statu Matrimonii? Vis ei obedire et servire, eum diligere, honorare, ac custodire sanum et infirmum, omnes alios dimittere, et illi soli adhærere, quamdiu vita utriusque vestrum duraverit?

Respondeat mulier, Volo.

Tunc Minister dicat,

    Quis dat hanc mulierem huic viro conjungendam?

Tunc hoc modo alter alteri det fidem.

Minister, accipiens mulierem a manu patris aut amici, curet ut vir dextera sua mulierem per ejus dexteram teneat, ita dicens, docente Ministro,

EGO N. accipio te N. in legitimam uxorem meam, ut te ab hoc die habeam et teneam, tam in prosperis quam in adversis, sive ditiorem sive pauperiorem, sive sanam sive infirmam, ut te diligam et foveam, donec mors nos separaverit, juxta sacrum Dei institutum; et ad hoc do tibi fidem.

Deinde, manibus retractis, mulier dextera sua virum per dexteram ejus teneat, et, docente Ministro, similiter dicat,

EGO N. accipio te N. in legitimum maritum meum, ut te ab hoc die habeam et teneam, tam in prosperis quam in adversis, sive ditiorem sive pauperiorem, sive sanum sive infirmum, ut te diligam et foveam, et tibi obediam, donec mors nos separaverit, juxta sacrum Dei institutum; et ad hoc do tibi fidem.

Deinde, manibus iterum retractis, vir mulieri annulum det, ponens eum super librum cum pecunia Sacerdoti et Clerico debita. Quem annulum Sacerdos accipiens tradat viro, quarto digito sinistræ manus mulieris inserendum. Vir autem, ibi tenens annulum, docente Sacerdote dicat,

HOC annulo te uxorem duco, corpore meo te honoro, et omnibus bonis meis temporalibus te doto: In Nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti. Amen.

Deinde cum vir annulum in quarto digito sinistræ manus mulieris dimiserit, ambo genua flectant, et Minister dicat,

Oremus.

æTERNE Deus, Creator et conservator humani generis, dator gratiæ spiritualis, largitor æternæ vitæ: Mitte benedictionem tuam super hunc virum et hanc mulierem, famulum tuum et ancillam tuam, quos in tuo Nomine benedicimus; ut sicut Isaac et Rebecca fideliter una vixerunt, ita hæ personæ certo præstent et servent votum et conventionem inter sese mutuo factam, cujus hic annulus datus et acceptus signum est et pignus; et in perpetua dilectione et pace permaneant, et juxta leges tuas vivant; per Jesum Christum Dominum nostrum. Amen.

Tunc Sacerdos, jungens eorum dexteras, dicat,

    Quos Deus conjunxit, homo non disjungat.

Deinde Minister populum alloquatur:

CUM N. et N. consenserint in sacrum Matrimonium et hoc coram Deo et hac congregatione testati sint, et in hoc fidem alter alteri dederit, et annulo dato et accepto et manibus conjunctis declaraverint: Pronuntio eos maritum et uxorem esse, In Nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti. Amen.
 

The Marriage

Et Minister addat hanc benedictionem.

DEUS Pater, Deus Filius, Deus Spiritus Sanctus, vos benedicat, conservet, et custodiat; Dominus suo favore vos misericors respiciat, et ita vos impleat omni benedictione spirituali et gratia, ut sic una in hac præsenti vita vivere possitis, ut in futuro sæculo habeatis vitam æternam. Amen.

Deinde Minister aut Clerici, inter eundum ad Mensam Domini, hunc Psalmum sequentem dicant aut cantent.
 

Blessing

Psalmus cxxviii.

BEATI omnes, qui timent Dominum : qui ambulant in viis ejus.
    Labores manuum tuarum quia manducabis : beatus es, et bene tibi erit.
    Uxor tua sicut vitis abundans : in lateribus domus tuæ.
    Filii tui sicut novellæ olivarum : in circuitu mensæ tuæ.
    Ecce sic benedicetur homo : qui timet Dominum.
    Benedicat tibi Dominus ex Sion : et videas bona Jerusalem omnibus diebus vitæ tuæ.
    Et videas filios filiorum tuorum : pacem super Israel.
    Gloria Patri, et Filio: et Spiritui Sancto;
    Sicut erat in principio, et nunc, et semper: et in sæcula sæculorum. Amen.

Sive hunc Psalmum.
 

Psalm 128

Psalmus lxvii.

DEUS misereatur nostri, et benedicat nobis : illuminet vultum suum super nos, et misereatur nostri.
    Ut cognoscamus in terra viam tuam : in omnibus gentibus salutare tuum.
    Confiteantur tibi populi, Deus : confiteantur tibi populi omnes.
    Lætentur et exultent gentes : quoniam judicas populos in æquitate, et gentes in terra dirigis.
    Confiteantur tibi populi, Deus, confiteantur tibi populi omnes : terra dedit fructum suum.
    Benedicat nos Deus, Deus noster, benedicat nos Deus : et metuant eum omnes fines terræ.
    Gloria Patri, et Filio: et Spiritui Sancto;
    Sicut erat in principio, et nunc, et semper: et in sæcula sæculorum. Amen.

Finito Psalmo, viro et muliere ante Mensam Domini genuflexis, sacerdos, ad Mensam stans, et faciem suam ad eos vertens, dicat,

Psalm 67

 

 
Resp.
Minister.

Kyrie eleison.
Christe eleison.
Kyrie eleison.

 

PATER noster, qui es in cœlis, Sanctificetur nomen tuum. Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua, Sicut in cœlo, et in terra. Panem nostrum quotidianum da nobis hodie. Et dimitte nobis debita nostra, Sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne nos inducas in tentationem; Sed libera nos a malo. Amen.
    Minister. Salvos fac servum tuum et ancillam tuam.
    Resp. Domine, sperantes in te.
    Minister. Mitte eis, Domine, auxilium de sancto.
    Resp. Et semper tuere eos.
    Minister. Esto eis turris fortitudinis.
    Resp. A facie inimici.
    Minister. Domine, exaudi orationem nostram.
    Resp. Et clamor noster ad te veniat.
 

Lord's Prayer

Minister.

DEUS Abraham, Deus Isaac, Deus Jacob, benedic famulos tuos, et semina semen vitæ æternæ in mentibus eorum; ut quicquid in verbo sancto tuo pro utilitate sua didicerint, hoc operando faciant. Respice eos, Domine, de cœlis benignus, et benedic eos. Et sicut misisti benedictionem tuam super Abraham et Saram, ad magnam eorum consolationem, ita digneris mittere benedictionem tuam super hos famulos tuos,ut ture voluntati inserviant, in tua securitate persistant, et in amore tuo usque ad vitæ finem permaneant; per Jesum Christum Dominum nostrum. Amen.

Sequens Oratio omittatur, si mulier annosior fuerit quam ut liberos pariat.

DOMINE misericors, Pater cœlestis, cujus benignitate genus humanum propagatur: Assiste, quæsumus, istis duobus benedictione tua, ut et in procreandis liberis fecundi sint, et ita in pia dilectione et charitate una perseverent, ut liberos in omni virtute Christiana educatos videant, ad laudem et honorem tuum; per Jesum Christum Dominum nostrum. Amen.

DEUS, qui potestate virtutis tuæ de nihilo cuncta fecisti; quique, dispositis universitatis exordiis, de viro ad imaginem tuam facto fœminæ principium dedisti; in quibus conjungendis docuisti, nunquam liciturum esse disjungi eos, quos tu Matrimonio fecisti esse unum: Deus, qui tam excellenti mysterio Matrimonii statum consecrasti, ut spirituale Christi et Ecclesiæ conjugium significares in fœdere nuptiarum; Respice propitius super hos famulos tuos, ut et hic vir uxorem suam diligat, secundum verbum tuum, (sicut Ecclesiam sponsam suam dilexit Christus, qui pro ea semetipsum tradidit, nutriens et fovens eam sicut carnem suam;) et hæc mulier sit amans et amabilis, sit fidelis et obediens marito suo, et in omni concordin, sobrietate, et pace, imitatrix sanctarum permaneat matronarum. Benedic, Domine, et istum et istam, et da eis in cœlestis regni tui hæreditatem pervenire; per Jesum Christum Dominum nostrum. Amen.

Deinde dicat Sacerdos,

OMNIPOTENS Deus, qui primos parentes nostros Adam et Evam in principio creavit, et sanctificatos in matrimonio copulavit; Gratiæ suæ divitias super vos effundat, vos sanctificet et benedicat, ut ei corpore pariter et mente complacere, atque in societate et amore sanctæ dilectionis usque ad finem vitæ permanere valeatis. Amen.
 

Prayers

Postea, Concio fiat de officiis viri et uxoris, Minister hæc sequentia perlegat.

VOS qui estis conjuges, aut qui sacrum Matrimonii statum assumere decrevistis, audite quid Sacra Scriptura dicat de officiis et virorum erga uxores, et uxorum erga viros.
    Sanctus Paulus in capite quinto Epistolæ suæ ad Ephesios, hoc præceptum dat omnibus maritis: Viri, diligite uxores vestras, sicut et Christus dilexit Ecclesiam, et seipsum tradidit pro ea; ut illam sanctificaret, mundans eam lavacro aquæ in verbo vitæ: ut exhiberet ipse sibi gloriosam Ecclesiam, non habentem maculam, aut rugam, aut aliquid hujusmodi; sed ut sit sancta, et immaculata. Ita et viri debent diligere uxores suas, ut corpora sua. Qui suam uxorem diligit, seipsum diligit. Nemo enim unquam carnem suam odio habuit; sed nutrit et fovet eam, sicut et Christus Ecclesiam: quia membra sumus corporis ejus, de carne ejus, et de ossibus ejus. Propter hoc, relinquet homo patrem et matrem suam, et adhærebit uxori suæ; et erunt duo in carne una. Sacramentum hoc magnum est; ego autem dico in Christo et in Ecclesia. Verumtamen et vos singuli, unusquisque uxorem suam, sicut seipsum, dillgat.
    Similiter idem Sanctus Paulus, scribens ad Colossenses, conjugatos omnes sic alloquitur; Viri, diligite uxores vestras; et nolite amari esse ad illas.
    Audite etiam, quid maritis dicat Sanctus Petrus, Christi Apostolus, qui ipse maritus erat; Viri similiter, cohabitantes secundum scientiam, quasi infirmiori vasculo muliebri impertientes honorem, tanquam et cohæredibus gratiæ vitæ; ut non impediantur orationes vestræ.
    Hactenus audivistis officium viri erga uxorem. Jam vos etiam, uxores, audite et discite officia vestra erga viros vestros, in Sacra Scriptura manifeste declarata.
    Sanctus Paulus, in prædicta Epistola ad Ephesios, vos his verbis docet; Mulieres viris suis subditæ sint, sicut Domino: quoniam vir caput est mulieris, sicut Christus caput est Ecclesiæ: ipse Salvator corporis ejus. Sed, sicut Ecclesia subjecta est Christo; ita et mulieres viris suis in omnibus. Et iterum dicit; Uxor autem timeat virum suum.
    Et in Epistola ad Colossenses, his verbis breviter vos admonet Sanctus Paulus; Mulieres, subditæ estote viris, sicut oportet, in Domino.
    Necnon Sanctus Petrus optime vos instituit, dicens; Similiter et mulieres subditæ sint viris suis; ut et siqui non credunt verbo, per mulierum conversationem sine verbo lucrifiant, considerantes in timore castam conversationem vestram. Quarum non sit extrinsecus capillatura, aut circumdatio auri, aut indumenti vestimentorum cultus: sed qui absconditus est cordis homo in incorruptibilitate quieti et modesti spiritus, qui est in conspectu Dei locuples. Sic enim aliquando et sanctæ mulieres, sperantes in Deo, ornabant se, subjectæ propriis viris; sicut Sara obediebat Abrahæ, dominum eum vocans: cujus estis filiæ, benefacientes, et non pertimentes ullam perturbationem.

Convenit sponsum et sponsam ipso tempore Matrimonii, aut quam primum post Matrimonium celebratum fieri possit, Sacram Communionem percipere.

Exhortation

 

Return to the 1662 Book of Common Prayer in Latin

Web author: Charles Wohlers

U. S.EnglandScotlandWalesCanadaWorld